Yay fəslində insanlar dərilərini günəşdə qaraltmaqla həm möhkəmlənmək, həm D vitamini almaq, həm də xoşagəlimli bürüncü rəng əldə etmək istəyirlər. Amma Heç də hamının dərisinə gün faydalı deyil. Son illər elm adamları günəş şüalarının insan dərisinə mənfi təsiri barədə xəbərdarlıq edir: Aşırı gün şüası, ultrabənövşəyi şüalar vaxtından əvvəl qocalma, dermatoz, dəridə iltihabi proseslər, dəri xərçəngi melanomaya belə səbəb olur.
Hansı dəri xəstəliklərinin günəşi sevmədiyini təqdim edirik. Bu problemləri olanlar ehtiyatlı olmalıdır.
-Ekzema
Çox geniş yayılmış dəri iltihabi xəstəliyi olub, dərinin səpməsi, qızarması, qıcıqlanması və qaşınmasıdır. Çox vaxt xroniki olur.
Bəzən ilkin mərhələdə gün işığı və istiliyi dərinin ekzemalı sahələrinə müsbət təsir edir, bir şərtlə ki, insolyasiya dəqiq və lazımi miqdarda olsun.
Çox hallarda isə isti hava və gün ekzemanın kəskinləşməsinə səbəb olur. Bu ona görə baş verir ki, dəri bu havada daha çox maye itirir, quruyur, zədələnir və infeksiyaya tutulma faizi artır, daha həssaslaşır.
Eləcə də isti havalarda xəstənin keçirdiyi stress, yuxusuzluq, susuzlaşma, allergenlər də ekzemanı kəskinləşdirir.
Dermatoloqlar məsləhət görür ki, ekzemalı xəstələr gün altında uzun müddət olmasınlar, təbii parçadan rahat geyimlər seçsinlər, kondinsionerin qurutduğu havada yatmasınlar, tez-tez duş qəbul edin, xüsusi nəmləndiricilər çəksinlər. Daim yanlarında termal bədən spreyləri gəzdirsinlər. Qidalarına fikir versinlər.
-Herpes virusu
Dünya Səhiyyə Təşkilatının statistikasına görə, əhalinin 3də biri sadə herpes virusu tipinin daşıyıcısıdır. Elə adamlar var, zamanla bu virus dodaqda uçuqla özünü göstərir, elə insan var, orqanizmdə inaktiv, yəni yatmış vəziyyətdə olur. Yayda bu virusu aktivləşdirən səbəblərdən biri də ultrabənövşəyi şüaların təsiridir.
Ona görə yayda dodaqlara nəmləndirici gigiyenik vasitələr, SPF tərkibli balzamlar çəkmək lazımdır. Residivin qarşısını almaq üçün immunitet möhkəmlənməli, çox isti və gün altında olmaqdan qaçmalı, fiziki aktivlik göstərməli, yuxu rejimini qaydaya salmaq lazımdır.
-Rozasea – çəhrayı civzələr
Dermatozun geniş yayılmış növüdür, ağbəniz xanımlarda daha çox olur. İsti olduqda dəri qəfildən qızarır, səpir, alın, yanaqlar yanır, köpüşlənir, səpkilər yaranır. Bu xəstəlik xronikləşir, səbəbi məlum deyil. Rozaseanı aktivləşdirən səbəblərdən stress, zob, qida, külək və təbii ki, quru isti hava, günəşdir.
Bu problemi olan insanlar üz və boyun dərilərinə birbaşa gün işığı düşməsinə imkan verməməlidir. Yüksək SPF-li günəş kremləri çəkməlidir. Alkoqol, qəhvə, soyuq içki, ədviyyat olmaz. Tez-tez üz dərilərini təmizlətməli, yumalı, nəmləndirməli, yüksək keyfiyyətli gigiyenik kosmetikadan istifadə etməlidirlər.
- Piqment ləkələri, hamiləlik piqmentasiyası
Melazma – daha çox hamiləlik və sonra, eləcə də yaşlanma ilə əlaqədar üz, boyun və əllərdə yaranan qəhvəyi ləkələrdir. Hormonal dəyişikliklərdən baş verir. Melanin – dəri piqmenti günəş işığına reaksiya verərək, ona qarşı müdafiə qatı yaradır ki, bu da həddən artıq çox piqmentasiya sahəsi formalaşdırır. Bu xanımlar əgər yayda hamilədirsə və ya artıq doğuş olubsa gündüz saat 11-16 arası açıq havaya çıxmamalı, yüksək indeksli SPF çəkməli, üzü günəşdən qoruyan şlyapa taxmalı, gündənqoruma eynəyində gəzməlidirlər.
Qocaldıqca hormonal yenidənqurma zamanı da qadınların sinə, boyun və əllərində belə ləkələr artır. Ona görə bu xanımlar da yayda çöldə az gəzməli, uzun qol və bağlı geyim seçməli, yüksək SPF üz və bədən kremlərindən çəkməlidir. \\Medicina.az