Xərçəng xəstəliyinə səbəb olan məşhur amillərin arasında genetika, siqaret çəkmə, yanlış qidalanma, bəzi infeksiyalar, kimyəvi preparatlarla əlaqə, radioaktiv şüalanma və başqaları göstərilir.
Onkoloji riski yüksəldən 2 əsas amil var: yanlış həyat tərzi və pis qidalanma.
Onkoloqlar şiş yaranma riskini artıran qidaların siyahısını hazırlayıb.
1.Qənd, şəkər, qarğıdalı şəkəri və şirinləşdirici maddələr
Qənd halına salınmış şəkər yalnız insulinin səviyyəsini yüksəltmir, həm də xərçəng qəfəsləri üçün qidalandırıcıdır. Bu fakt elmə çoxdan məlumdur.
Hələ 1931-ci ildə tibb üzrə Nobel mükafatı laureatı Otto Varburq müəyyən etdi ki, şişlər şəkərlə qidalanır.
2. Emal edilmiş ət
Emal edilmiş ət adı altında fabrik ət məhsulları - sosiskalar, kolbasalar və s. nəzərdə tutulur. Havay Universiteti tərəfindən keçirilmiş tədqiqat göstərib ki, belə məhsullar mədəaltı vəzinin xərçənginin riskini 67 faiz yüksəldir.
Hisdə qurudulmuş ət xüsusilə zərərlidir, çünki o canına qətranları çəkir.
3. Satışda olan süni böyüdülmüş balıqlar
Balığın süni yetişdirilməsi son dərəcə sıx şəraitdə balığın böyük miqdarının yetişdirilməsinə əsaslanır. Belə darısqal şəraitdə bakterial, virus və parazit epidemiyaların riski çox yüksəkdir, buna görə balığı antibiotiklər, pestisidlər və başqa kanserogen maddələrlə emal edirlər.
4. Şorabalar, konservlər
Adətən belə məhsullar yararlılıq müddətini uzadan nitrat tipli konservantları özündə saxlayır. Bu əlavələr zamanla insan orqanizmində yığılır. Yekunda onlar hüceyrə səviyyəsində parçalanmalara səbəb olaraq xərçəngə gətirib çıxarır.
5. Sintetik yağlar
Bu, saxlama müddətini artırmaq üçün tərkibi süni şəkildə dəyişdirilən sintetik məhsuldur. Tədqiqatlara görə, bu cür yağlar döş xərçənginə tutulma riskini iki dəfə artırır.
6. Çipslər
Bu məşhur yemək sintetik yağlarda qızardılır və sonra bol-bol duzlanır. Bundan başqa, çipslər xolesterinin səviyyəsini yüksəldən trans-piyləri və qan təzyiqini yüksəldən natriumu özündə saxlayır, akrilamidin (həmçinin siqaretlərdə olan kanserogen maddə) maddəsini özündə saxlayır.
7. Mikrodalğalı sobada yeməklər
Mikrodalğalı sobada bişirlən və qızdırılan qidalar xərçəng riskini əhəmiyyətli dərəcədə artırır.
8. Ağ un və bu undan məhsullar
Təmizlənmiş un bütün qidalı xüsusiyyətlərindən məhrum olur. Ağ un demək olar, ölü qidadır.\\Medicina.az