Toyuğu Yumaq Nə Dərəcədə Doğrudur ?
Bu gün bu məsələyə aydınlıq gətirmək istəyirəm və özünə mütəxəssis deyən bakalavr təhsili belə olmayanlara da tərs silləni elə mən vuracam.
Öncə onu deyim ki, insanları təşvişə salmazdan öncə biraz düşünün və ağlınıza nə gəldi və nəyi bilmədiz publika etməyin. İnsanlar qida biliyinə sahib olmaya bilər,ancaq sizdə öz növbənizdə pul və ucuz piar qazanmaq naminə,yalan və savadsız biliyiniz ilə insanların mədəsini bulandırımayın!!!
Gələk toyuq məsələsinə. Toyuq yuyulamı? Bəli toyuq yuyular və yuyulması vacibdir.
İlk öncə onu deyim ki, bütün ət məhsulları kimi,toyuqda patogen bakteriya daşıyıcısıdır.Bu bakteriya (Salmonella) mikrobioloji çirklənməyə və çarpaz çirklənməyə məruz qalmış məhsullarda daha təhlükəlidir nəinki yuyulan toyuqda.
Salmonella bakteriyası qanadlı məhsullarda və onların yumurtalarında da var. Gəlin yumurtanı da yumayaq o zaman . Birdə nəzərinizə onu da çatdırmaq istəyirəm ki, Salmonella daşıyıcısı olan qanadlı məhsullar və yumurtaları tam təhlükəsizdir. O zaman təhlükəli ola bilər ki,siz toyuğu düzgün şərtlər altında emal etməyib,saxlama qaydalarına riayət etməyib, bişirilməsi və təqdimatına riayət etməyib məhsulu mikrobioloji çirklənməyə məruz qoymuş olarsız.
Toyuq emalı zamanı,otaq temperaturu maksimum +18C +20C olmalıdır. Toyuq emal olunan doğrama taxtası və bıçağı sarı rəng ilə kodlaşdırılmış doğrama taxtası və bıçağı olmalıdır.Bu doğrama taxtası və bıçağı ilə yalnız toyuq doğramaq olar. Bu şəraiti olmayan İİM- i və ya ev şəraitində bir doğrama taxtası və bıçağı ola bilər ki,burda emal prosesi bitəndən sonra dezinfeksiya olunmalıdır.
Toyuq emalı bitəndən sonra, fiziki çirklənmə və bioloji çirklənmədən sığortalanmaq üçün toyuğu, ətrafında heç bir qida məhsulu və ya mətbəx alətləri olmayan su ləyənində yumaq lazımdır. Toyuq yuyulandan sonra isə ətraf səthlər və su ləyəni təmiz yuyulub dezinfeksiya olunmalıdır.Patogen bakteriyalar dezinfeksiyaya zamanı məhv olurlar. Belə olduğu halda çarpaz çirklənmə riski də azalır və məhsul tam təhlükəsiz şəkildə isti emala təhvil verilir.
Patogen bakteriyalar sırasına E- Coli bakteriyası da daxildir və bu bakteriya ən çox ət məhsulları və məməlilərin bağırsaqların da olur. Təbii ki, bağırsaqlarda olanda bu bakteriya zərərsiz olduğu halda , kənarda mikrobioloji çirklənməyə məruz qalan ət məhsulları vasitəsilə və ya çarpaz çirklənməyə məruz qalmış hansısa qida maddəsi vasitəsilə insanı yoxdurur ki,bu da qida zəhərlənmələrinə yol açır.
Demək ki, toyuq da başda olmaqla ,ət,balıq, süd və.s kimi riskli məhsulların daşınması, emalı, saxlanması, bişirilməsi, soyudulması,isidilməsi və təqdimatına,bir sözlə qida zəncirində qırılma olmamasına diqqət olunmalıdır ki, zəhərlənmə halları baş verməsin.Nəinki toyuğu yumaqda təhlükə axtarmaqdansa.Bu zaman zəhərlənmə halları da sıfıra enir.
Ağa Salamov Qida Məsələləri Üzrə Mütəxəssis