"Windows" əməliyyat sistemində yaranan ciddi problem bütün dünya üzrə aviaşirkətlərin, bankların, supermarketlərin və müxtəlif təşkilatların işində fasilələrə səbəb olub.

Bir çox reyslər gecikib, bir çox şirkətlər iflic vəziyyətinə düşüb.

Saatlarla davam edən müddətdə aviaşirkətlər sərnişinləri qeydiyyatdan keçirə bilməyib, bunu əl ilə etməyə məcbur olub, sərnişinlər isə baqajlarını tələb edə bilməyiblər. Problemin səbəbi "Falcon" proqramının yenilənməsi zamanı yaranan səhv olub.

İlk həyəcan təbili çalan Avstraliya oldu. Ölkədə minlərlə "Windows" cihazı oflayn olmağa başlayıb. Ölkənin 3 ən böyük aviaşirkəti - "Qantas", "Jetstar" və "Virgin"in işində problemlər yaranıb. Ölkə hakimiyyəti təcili iclas çağırmağa məcbur olub. Bunun ardınca amerikalı aviadaşıyıcıların eyni problemləri yaşadıqları məlum olub. "American Airlines", "Delta Airlines", "United Airlines" və "Allegiant Air" reyslərin ləğv edildiyini açıqlayıblar.

Problem Türkiyənin əsas aviaşirkəti olan "Türk Hava Yolları"ndan da yan keçməyib. Şirkətin nümayəndələri biletlərin bron edilməsi və qeydiyyatla bağlı əməliyyatları yerinə yetirə bilməyiblər. Analoji çətinliklər Hollandiyanın KLM, "Indian Air India", "IndiGo", "SpiceJet", "Lufthansa", "Irish RyanAir", "Swedish Scandinavian Airlines" və bir çox digər bazar nəhənglərinin fəaliyyətində yaranıb. İspaniya ölkədəki bütün hava limanlarının fəaliyyətini tamamilə dayandırmaq, Almaniya isə fəaliyyətini qismən məhdudlaşdırmaq məcburiyyətində qalıb.

Məlumdur ki, "Air France" bəzi birləşdirici reysləri gecikdirsə də, Fransa hava limanlarında çətinlik yaşanmayıb.

Qlobal problemin qurbanlarından biri də səhər xəbərləri əvəzinə yayımı dayandırmaq və üzrxahlıq mesajı yayımlamaq məcburiyyətində qalan Britaniyanın "Sky News" televiziya şirkəti olub.

Təsirə məruz qalan digər şirkətlər arasında London və Malayziya birjaları, Britaniya dəmir yolu şirkətləri, Yeni Zelandiya bankları, xəstəxanalar, banklar, poçt şöbəsi, İsraildəki təcili yardım sistemləri, Alyaskadakı təcili yardım xidmətləri və hətta Parisdə Olimpiya Oyunlarının təşkilat komitəsi də var.

Ekspertlər bildirirlər ki, bəşər tarixində heç vaxt belə böyük miqyaslı pozulma olmayıb. "Sky News" Amerikada bir saatdan çox müddətdə yayımlanmayıb.

Bunun fonunda "Microsoft" səhmləri NASDAQ birjasında ticarətin ilk dəqiqələrində ucuzlaşaraq öz dəyərinin üç faizindən çoxunu itirib.

Problemlə bağlı ilk məlumatlardan qısa müddət sonra onun səbəbləri məlum oldu. Korporasiyadan verilən məlumata görə, uğursuzluğa kiberhücumlara qarşı cavabdehlik daşıyan "Falcon" proqramının yenilənməsi zamanı baş verən xəta səbəb olub.

"Microsoft" şirkəti hadisədən 2 saat sonra problemin aradan qaldırıldığını elan edib.

Qeyd edək ki, problemin MDB ölkələrinə faktiki olaraq heç bir təsiri olmayıb. Azərbaycan, Gürcüstan, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Tacikistan, Türkmənistan və Özbəkistanda hər hansı çətinliklə bağlı məlumat açıqlanmayıb. Yalnız Ermənistan və Moldovadan Avropaya uçan reyslərdə cüzi gecikmələr baş verib.

Analitiklər "Microsoft" sistemində yaranan və qlobal səviyyədə problemlərə səbəb olan nasazlığın kibertəhlükəsizlik sahəsində vəziyyətin nə qədər ciddi təhdid altında olduğunu göstərdiyini bildirirlər.  /musavat.com