Bunu İnsan Beyni İnstitutunun nevropatoloqu Bextereva Olqa Xeqay deyib. O, həmçinin şəxsi təcrübəsindən hekayələri bölüşüb.

"Bizim bir xəstəmiz var idi ki, ailəsini yalnız 4 aydan sonra xatırladı, sonra da işinə geri dönə bildi. Amma hematoma ilə bağlı keçirdiyi nevroloji defisit, yəni sağ əzalarında zəiflik və frontal lob qaldı", - Olqa bildirib.

Həkim izah edib ki, cəmiyyətə uyğunlaşma qabiliyyəti frontal lobun funksiyalarına, eləcə də insanın davranışına tənqidi münasibətə aiddir. Əgər beynin bu hissəsinin işi pozulursa, o zaman insanın şəxsiyyəti qaçılmaz olaraq dəyişəcək.

"Şəxsi xüsusiyyətlər həqiqətən beynin müxtəlif hissələrindəki proseslərlə bağlıdır. Məsələn, frontal lobu yaxşı işləməyən bir insan pis zarafat edə və cəmiyyətdə özünü yöndəmsiz hiss edə bilər, oksipital lobun açıq fəaliyyəti olan insanlar isə çox güclü vizual yaddaşa sahib olacaqlar.

Komadan oyanan xəstələr demək olar ki, heç vaxt dərhal danışmağa başlamırlar. Nitqin bərpası üzərində mütəxəssis həkimlərdən ibarət komandalar işləyir: loqopedlər, neyropsixoloqlar və nevroloqlar. Ancaq təəssüf ki, yaddaş problemlərini tamamilə aradan qaldırmaq mümkün olmur.

Bu vəziyyətdə koma birinci, ikinci, üçüncü və dördüncü dərəcədir. Birinci halda, beyin qabığı söndürülür və subkorteks işləyir. İkinci halda, subkortikal strukturların işi artıq maneə törədilir və pozuntular beyin sapının ilkin hissələrinə, yəni ön hissələrə təsir göstərir. Üçüncüsü dərin koma hesab olunur. Burada ağrılı stimullara heç bir reaksiya yoxdur, bütün səthi reflekslər yox olur. Koma 4 transsendental adlanır. Bu, demək olar ki, tam atoniyadır və heç bir refleks yoxdur.

Əslində, bu, sırf bioloji səviyyədə həyatdır, ürək, böyrəklər, ağciyərlər işləyir, lakin şüur yoxdur. Yəni beynin buna cavabdeh olan hissələri artıq ölüb", - Xayqa qeyd edib. \\Publika.Az